Düzenli Depolama Uygulama Projeleri

Uygulama Projeleri Düzenli depolama tesisleri uygulama projelerinin hazırlanmasında ülkemiz genelinde birliktelik sağlanması ve kurum/kuruluş/firmaların veya belediye/birlik başkanlıklarının verimli ve ekonomik bir düzenli depolama tesisine sahip olması ve çevresel yükümlülüklerini daha özenle yerine getirmeleri açısından uygulama projeleri Bakanlığımız onayına sunulmalıdır.

Uygulama projesi raporunda;

1. Nihai ÇED raporu,

2. Zemin etüt raporu,

3. Sedde duraylılık analizi,

4. Deprem risk analiz raporu,

5. Sızıntı suyu ve depo gazı yönetimi,

6. Paftalarda verilen bilgilerin detaylı açıklaması,

7. Enerji alış verişi yapılan kuruluştan temin edilen enerji müsaade yazısı veya sistem bağlantı anlaşması,

8. Taban geçirimsizlik malzemelerinin (kil, jeomembran, çakıl, vb.) teknik özellikleri, temin yeri ve kil grubu mineral geçirimsizlik malzemesi sıkıştırma test yöntemleri,

9. Su Yapıları Yetkili Denetim Firması veya Bakanlıkça düzenli depolama tesislerinin denetimine ilişkin olarak Yetkilendirilmiş Denetim Firmaları ile yapılan sözleşmenin aslı veya noter onaylı nüshası, yer almalıdır.

Detay paftalarda;

1. Coğrafi bilgi sistemlerine uygun ülke koordinatlarına aplike edilmiş halihazır harita üzerinde topografik kotların yanı sıra arazi üzerindeki yol, su birikintileri, yapılar, elektrik, su ve boru hatları ve eğim başlangıç bitiş noktaları gösterilmelidir. Koordinatlar UTM 3 derece ve 6 derece olmak üzere belirtilir.

2. Saha Genel Yerleşim Planında tesis üniteleri numaralandırılarak gösterilmeli, plan üzerinde etaplar, seddeler ve eğimler gösterilmelidir.

3. Sahaya ait gerekli sayıda boy kesit ve en kesit paftası (saha kesitleri) verilmelidir.

4. Kazı, dolgu, plan ve kesitlerinde saha taban eğimleri boyuna ve enine olmak üzere sızıntı suyunun verimli toplanabileceğini göstermelidir.

5. Kademe dolgu planları, depolama sahası atık dolum kademelerini ve kademelerin dolum sonrası kotlarını göstermelidir.

6. Nihai atık dolum planında, depolama sahasının tüm kademelerinin tam kapasite ile doldurulmuş hali gösterilmelidir.

7. Yüzey suyu drenaj planı ve detayları, drenaj sisteminin çevreden gelen suları toplayıp tahliye edecek şekilde sahanın etrafını sardığını ve eğimin akışı sağlayabildiğini göstermelidir.

8. Sızıntı suyu drenaj planı ve detayları, oluşacak sızıntı suyu miktarı dikkate alınarak hesaplanan ana ve tali boruların çaplarını göstermelidir. Sistem kamera ile kontrol edilecek ise boru çapının en az 350 mm olması gerektiği dikkate alınmalıdır.

9. Sızıntı suyu toplama bacası kullanılacaksa proje dosyasına baca kesit detayı ve koordinatları eklenmelidir. Sızıntı suyunun baca gerektirmeksizin borularla nakledilmesi durumunda bu detaya gerek yoktur.

10. Yol aplikasyon tablosunda koordinatlar, yol uzunlukları ve kurblar gösterilmiş olmalıdır. Sahanın atık dolum bölümlerindeki yol eğimleri en fazla %9 mertebesinde olmalıdır. Araç yoğunluğu az ise eğim %12' ye kadar çıkarılabilir. Dolgu bölgeleri dışında kalan yolların eğimleri mevcut topografyaya göre tanzim edilmelidir. Atık taşıma sisteminin kamyon vb. araçlar dışında (boru, konveyor bant vb.) olması durumunda yol aplikasyon tablosunun hazırlanmasına gerek yoktur. Ancak sahaya ulaşım yollarının ve atık taşıma sisteminin harita üzerinde gösterilmesi gerekir.

11. Gaz toplama bacaları, bir bacanın ortalama 50 m çapındaki (etkin çap) bir alanın gazını toplayabileceği şekilde planlanmalı ve koordinatları verilmelidir.

12. Depolama sahasında kullanılacak seddelere ait tip kesit/kesitler verilmelidir.

13. Depo tabanı ve üst örtü sızdırmazlık sistemlerine ait kesitleri verilmelidir.

14. Jeomembran ankraj detayları verilmelidir.

15. Sahanın etrafına muhtemel sızıntı suyu kaçaklarını tespit etmek için en az üç adet gözlem kuyusu yerleştirilmeli, proje dosyasında bu kuyulara ait plan, kesitler ve koordinatları sunulmalıdır. I.ve II. sınıf düzenli depolama tesisleri için hazırlanacak olan proje dosyasında saha uygulama projelerine ek olarak projenin özelliğine göre elektrik, mimari ve mekanik projeler ile ilgili detay çizimler de yer almalıdır. 13.05.2011 tarihli ve 27933 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Su Yapıları Denetim Hizmetleri Yönetmeliği” kapsamında Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yetkilendirilmiş “Su Yapıları Yetkili Denetim Firmaları” (SYDF) veya Bakanlıkça düzenli depolama tesislerinin denetimine ilişkin olarak Yetkilendirilmiş Denetim Firmaları (DDYDF) ile sözleşme yapılmalı, sözleşmenin bir adet aslı veya noter onaylı nüshası Bakanlığımıza sunulmalıdır. Bakanlığımız tarafından onaylanan uygulama projesinin bir nüshası inşaat denetimini yapacak olan DDYDF veya SYDF’ye Bakanlığımızca gönderilir. İnşaat denetimi aşamasında DDYDF veya SYDF tarafından yapılan işin fotoğrafları, numune sonuçları ve gerekli bilgi ve belgeleri içeren denetleme raporları Bakanlığa aylık olarak sunulur. İnşaatın tamamlanmasını müteakip denetimin tamamlandığına dair DDYDF veya SYDF tarafından denetleme nihai raporu sunulur. Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik yayımı tarihi öncesinde Bakanlık tarafından uygulama projeleri onaylanmış fakat inşa edilmemiş düzenli depolama lotlarının uygulama projeleri, bu Yönetmeliğe göre revize edilerek yeniden Bakanlık onayına sunulmalı ve yeni lot inşaatları da bu Yönetmeliğin hükümleri çerçevesinde yapılmalıdır. Düzenli depolama tesisinin işletmesinde saha görevlisi olarak çalışacak teknisyen, tekniker ya da mühendislerin, Bakanlıkça belirlenecek eğitimleri alarak yapılacak sınavda başarılı olmaları halinde Bakanlıkça saha yönetimi ve işletme yetki belgesi düzenlenir. Düzenli depolama tesislerinin Bakanlıktan alınmış saha yönetimi ve işletme yetki belgesine sahip personel tarafından işletilmesi zorunludur.

İşletme Planı Onayı ve Düzenli Depolama Onay Belgesi Düzenlenmesi İnşaat süresince Bakanlığa sunulacak denetleme raporları ile İşletme Planı formatına göre hazırlanmış işletme planı Bakanlıkça onaylanan tesisler için Düzenli Depolama Onay Belgesi düzenlenmektedir. Sızıntı suyundan ve mevcut olması halinde yüzeysel sulardan numune alma işlemleri temsil edici noktalarda yapılır. İşletme planında belirlenecek olan sızıntı suyunun depolama alanından çıkış noktasından ISO 5667-1 Numune Toplama Teknolojisi Genel İlkelere göre numune alınır ve analiz yapılır. Numune alma sıklığı işletme planında belirlenir. I. Sınıf düzenli depolama tesisinin sahibi veya işletmecisi, bertaraf işlemleri başlamadan önce bu Yönetmelik hükümlerini karşılayacak şekilde tesisin inşası, işletmesi, kapatılması ve kapatma sonrası bakımı sırasında olası herhangi bir kazanın üçüncü şahıslara verebilecekleri zararlara karşı mali sorumluluk sigortası yaptırmakla yükümlüdür.

Düzenli Depolama Tesisleri Çevre İzin ve Lisansı Çevre Kanunu'nun ilgili maddeleri uyarınca, olumsuz çevresel etkileri bulunan işletmelerin faaliyette bulunabilmeleri için öngörülen izinleri; atıkların geri kazanımı, geri dönüşümü ve bertarafına ilişkin iş ve işlemlerle iştigal eden tüm işletmelerin ise lisans almaları gerekmekte olup, bu Kanunun uygulanmasını sağlamak üzere alınması gereken izinler ve bu izinlerin tâbi olacağı usul ve esasların Bakanlığımızca çıkarılacak yönetmeliklerle belirleneceği karara bağlanmıştır. Bu kapsamda çevreye kirletici etkisi olan tüm sanayi tesisleri için bütüncül izin sistemine geçilmiştir. Tesis/işletmeler kirletici vasıflarına göre Yönetmeliğin Ek-I ve Ek-II listelerinde tanımlanmıştır. Yönetmeliğin Ek-I listesinde yer alan faaliyetler için inceleme ve onaylama sürecinde yetkili mercii Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ek-II tesisleri/faaliyetleri için ise Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleridir. Birden fazla tesisi olan işletmelerin çevre izni veya çevre izin ve lisansı işlemleri, işletme adına ve işletmede aynı adreste yer alan entegre tesislerin tümü birlikte değerlendirilerek yürütülmekte ve sonuçlandırılmaktadır. Bir işletme içinde EK-1 ve EK-2 listesine tabi faaliyet veya tesislerin birlikte bulunması halinde söz konusu müracaat Bakanlık tarafından değerlendirilmektedir. İzin ve Lisans süreci en fazla 1 yıllık bir süre dâhilinde olumlu ya da olumsuz sonuçlandırılması gereken bir süreçtir. Bu süreç iki aşamalı olup, ilk aşama tesis/işletmeler için 1 yıl süreli Geçici Faaliyet Belgesinin alınması, ikinci aşama ise Çevre İzin/Çevre İzin ve Lisans Belgesinin alınmasıdır. Tüm tesisler için Çevre İzin veya Çevre İzin ve Lisans Belgesinin alınabilmesi için öncelikle Geçici Faaliyet Belgesinin alınması zorunludur. Düzenli depolama tesisleri, Yönetmeliğin Ek-1 Listesi 8.1. Atık ara depolama, geri kazanım ve bertaraf tesisleri Maddesi altında bertaraf konulu lisanslar içerisinde değerlendirilmektedir.